تحلیل محتوای آموزش جغرافیا در کتب مطالعات اجتماعی دورۀ دوم ابتدایی
کد مقاله : 1179-GHCONF5
نویسندگان
معصومه ملک‌پور کلستان *1، محمود میدانی2
1دانشجوی کارشناسی رشته علوم‌تربیتی، گرایش آموزش ابتدایی، دانشگاه فرهنگیان، البرز، ایران.
2استادیار گروه مدیریت آموزشی، دانشگاه فرهنگیان، صندوق پستی ۸۸۹-۱۴۶۶۵ تهران، ایران
چکیده مقاله
پژوهش حاضر به تحلیل محتوای آموزش جغرافیای کتب مطالعات اجتماعی دورۀ دوم ابتدایی پرداخته است. جامعه آماری شامل تمامی بخش‌های جغرافیا از کتب مطالعات اجتماعی در سال تحصیلی 1404-1403 می‌باشد. نمونه آماری شامل 10% از بخش‌های جغرافیایی هر کتاب می‌باشد که به‌طور تصادفی انتخاب شده است. نتایج نشان می‌دهد که در هر سه پایه، مقوله‌های غیرفعال بیشتر از مقوله‌های فعال‌اند: ضریب درگیری متن 0/07 در پایه چهارم، 0/02 در پایه پنجم و 0/2 در پایه ششم محاسبه شده است. بررسی تصاویر نشان می‌دهد که در پایه چهارم، تصاویر فعال بیشتر از غیرفعال‌ هستند و ضریب درگیری 1/2 است؛ اما در پایه‌های پنجم و ششم، تصاویر عمدتاً غیرفعال بوده و ضرایب درگیری به‌ترتیب 0/5 و 0/18 هستند. فعالیت‌های آموزشی در هر سه پایه بیشتر ماهیت فعال دارند و ضرایب درگیری 3/18 در پایه چهارم، 10/6 در پایه پنجم و 23/5 در پایه ششم محاسبه شده است. نتایج نشان می‌دهد که با وجود فعالیت‌محور بودن کتاب‌ها، از نظر ویلیام رومی همچنان غیرفعال محسوب می‌شوند، زیرا علی‌رغم طراحی فعالیت‌های متعدد، اطلاعات کافی و شرایط یادگیری به‌اندازه کافی مورد توجه قرار نگرفته است. بر این اساس، پیشنهاد می‌شود که تصاویر به تقویت درک علمی دانش‌آموزان کمک کنند و فعالیت‌های آموزشی متناسب‌تر با متن و تصاویر طراحی شوند تا تعامل دانش‌آموزان با محتوا به شکلی متعادل‌تر و مفهومی‌تر انجام گیرد.
کلیدواژه ها
آموزش جغرافیا، تحلیل محتوا، دورۀ ابتدایی، ویلیام رومی
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی